A.B.D.'nin resmi tıp arşivi PubMed'de yer alan Şubat 1958 Tarihli Makaleden :
En dikkat çekici kısımların (sarı alanlar) çevirisi yapılmıştır.
INFLUENZA (grip)
Tarih, Epidemiyoloji ve Spekülasyon
Dr. Shope, New York City'deki Rockefeller Tıbbi Araştırma Enstitüsü'nün profesörü ve üyesidir.
Patolojiye özel bir ilgi duyarak domuz gribi, virüs hastalıklarının epidemiyolojisi ve bulaşıcı hastalıklarda ara konak sistemleri gibi konularda yaptığı araştırmalarla önemli katkılarda bulunmuştur.
Pek çok ödülün arasında en sonuncusu, bulaşıcı hastalıklarla ilgili araştırmalardaki üstün başarısı nedeniyle kendisine verilen 1957 Albert Lasker ödülüdür.
Dr. Shope halen Silahlı Kuvvetler Epidemiyolojik Araştırma Komisyonu'nun direktörüdür.
Bulaşıcılığı Kanıtlama Çabaları
1918 influenza (grip) pandemisinin son derece bulaşıcı olduğuna ve hasta birinden sağlıklı birine kolayca ve görünüşe göre ilk fırsatta yayıldığına işaret eden, gözlemlenen tüm klinik ve epidemiyolojik kanıtlarla birlikte, bulaşıcılığının gönüllü insanlar üzerindeki bulaşıcılık testleriyle
son derece kolay bir şekilde kanıtlanması beklenebilirdi.
Ancak durum böyle değildi:
Tek bir kontrollü deneyde dahi hastalığın bulaşıcılığını göstermek mümkün olmadı.
En dikkatli şekilde planlanmış ve yürütülen deneyler, Deniz Kuvvetleri ve Halk Sağlığı Servisi tarafından gerçekleştirilen deneylerdi.
Kasım ve Aralık 1918'de Boston'da yapılan bir dizi deneyde 15-34 yaşları arasında 62 gönüllü kullanıldı.
Bunlardan 39'unun hiç grip geçirmişliği yoktu, ancak görünüşe göre bir dereceye kadar maruziyet meydana geldi.
Tipik gripli hastaların üst solunum yollarından süzülmüş ve süzülmemiş salgılar burun ve boğaza püskürtüldü ve bazı gönüllülerin gözlerine damlatıldı;
nazofarenks'ten (damağın arkadaki yumuşak kısmı) nazofarenks'e doğrudan sürüntü ise başka gönüllüler için maruz kalma yöntemiydi;
ve bir deneyde taze çekilmiş sitratlı kan deri altına enjekte edildi.
Sonuçlar şu şekilde özetlenmiştir:
Sadece 1 durumda grip teşhisinin dışlanamayacağı bir reaksiyon gözlemlendi ve burada hafif iltihaplı bir boğaz, ateşin ve diğer belirtilerin daha olası nedeni gibi görünüyordu.
Diğer gönüllülerde grip benzeri bir şey gelişmedi.
Doğal ortamı daha iyi oluşturmak amacıyla, 10 gönüllü, hastane koğuşlarında akut influenzalı hastalara maruz bırakıldı. Her gönüllü, hastanın çok yakınına yerleştirildi, onunla tokalaştı, onunla 5 dakika sohbet etti ve daha sonra hastanın nefesi, nefes alırken 5 kez yüzüne tam olarak verildi. Son olarak hasta doğrudan deneğin yüzüne 5 kez öksürdü. Her gönüllü bunu, hiçbiri 3 günden fazla olmamak üzere akut olarak hasta olan 10 farklı hastanın her biri ile yaptı. Hastaların tümünde farklı bir odak veya hastalık salgınından seçilen tipik akut vakalar vardı.
Gönüllülerin hiçbiri hastalığı geliştirmedi.
Aynı dönemde San Francisco'da da
tamamen olumsuz sonuçlarla
ikinci bir dizi benzer deney yapıldı.
Makalenin 166, 167, 169 ve 170. sayfalarındaki bazı bölümler de oldukça ilginçtir.
Karşılaştırmalı amaçlarla tartışmak ve mevcut grip salgınına ilişkin değerlendirmemle bağlantılı olarak tarihsel olarak kullanmak üzere üç pandemik grip salgını seçtim.
(febris catarrhalis epidemia, tussis epidemia ve influenza)
Birini eski günlerden, epidemiyolojik tabloyu şaşırtan modern seyahatin hızı devreye girmeden önce (1789), birini bakteriyolojik çağın başlangıcından (1889) ve birini de modern zamandan (1918) seçtim.
1789 pandemisi
Amerika Birleşik Devletleri'nde meydana gelen 1789 grip salgını, Robert Johnson tarafından 1793'te Pensilvanya Üniversitesi'nde tıp doktoru derecesi için yaptığı açılış tezinde iyi tanımlanmıştı.
Zamanı daha iyi algılayabilmeniz için, bu salgın, Washington'un Başkan olarak göreve başladığı, ilk Kongre'nin New York'ta toplandığı ve Fransız Devrimi'nin başladığı yıl geldi.
İlk buharlı gemi 1819'a kadar Atlantik'i geçmemiş ve ilk buharlı tren 1830'a kadar çalışmamıştı.
Hava yolculuğu elbette hayal bile edilmezdi.
Bu salgın, modern hızlı seyahat araçları bulunmadan önce ve atın dörtnala koşabileceğinden daha hızlı gidilemediği zamanda meydana geldi. Buna rağmen, Johnson'a göre, 1789 gribi birden bire etrafı saran bir yangın gibi yayıldı.
Johnson'a göre ölüm oranı düşüktü ve çoğu hasta, tedbirsizce tedavi edilmediği sürece iyileşiyordu.
Johnson'ın makalesinde tedavinin genellikle, hastalığın kendisinden daha ölümcül olabileceği şüphesi ortaya konulmuştu.
Johnson şimdi influenzayı, başka şeylerin yanı sıra "bulaşma yoluyla yayılabilen bir hastalık" olarak tanımladı. Bu anlayışa rağmen, yayılma hızını sadece bulaşma yoluyla temellendirip tam olarak rasyonelleştiremedi ve "havanın kısır kalitesinin" önemini öne sürdü.
Hastalığı tetikleyen hastalık yapıcı madde, mutlaka bir zamanda ve bir yerde meydana gelmiş olmalıdır.
Bununla birlikte, 1918 salgınının ikinci dalgası sırasında gribin yayılmasının vakadan vakaya geçiş ile açıklanmasının mükemmelliğini bozan
bazı tutarsızlıklar ortaya çıkıyor.
Bunlar, yayılmadaki belirli tesadüflerle, büyük nüfus kitlelerinin belirli sıçramalarıyla ilgilidir.
Örneğin Boston (A.B.D.) ve Bombay (Bugünkü ismiyle Mumbai - Hindistan) aynı hafta içinde salgın zirvelerini yaşarken, Boston'dan trenle sadece birkaç saat uzaklıkta olan New York 3 hafta sonrasına kadar zirveye ulaşamadı.
Benzer şekilde, Seattle, Los Angeles ve San Francisco (A.B.D.'nin batı sahillerinde bulunan şehirler - Pittsburgh'a ortalama 4.000 km mesafede), enfekte doğu sahil şehirlerinden (New York ve çevresi gibi) sadece bir gecelik mesafede (yaklaşık 600 km) bulunan Pittsburgh'dan yaklaşık 2 hafta önce salgın zirvelerine sahipti.
Bazı açılardan, epidemiyolog (Johnson) için, salgın hastalığı daha uzun mesafelere aktarmak, yakındaki topluluklara götürmekten daha kolaydı. Bu nedenle hastalık, muhtemelen Boston'dan Chicago'ya (yaklaşık 1.600 km) oldukça erken gelmesine ve Eylül ayında bu şehri etkilemesine rağmen, Ekim ayına kadar sadece 38 mil (yaklaşık 60 km) uzaklıktaki Joliet'e ulaşmadı.
Bilinmeyen virüs ile bu şekilde ön tohumlama yapılan domuzlar, dış görünüşleriyle tümüyle normal kalır. Bununla birlikte, onları griple alt etmek için gereken tek şey,
nispeten zararsız olan bazı streslerin uygulanmasıdır.
Domuz gribi için doğada etkili olan stres, meteorolojik karakterdedir ve
sonbaharda soğuk, yağışlı ve sert havanın başlamasıyla ilişkilidir.
Kaynak:
Comments